مسگرییکی از بهترین صنایع دستی کهن ایران است. اشیا و ظروف مسی دست ساز از زمانهای دوردر موزه ها قابل مشاهده هستند. از جمله مراکز عمده این هنر شهرهای کاشان، اصفهان،کرمان و شیراز میباشد. در آن دوران ابتدا استاد کار گدازنده شمش و قطعات مس را بهورق مس تبدیل میکرد. برای این منظور وی کوره یا بوته ای که شبیه به بوته ریخته گریبود به کار میبرد و بوته ها را با انبر کج ویژه از کوره خارج میکرد و ف گداختهرا در قالبهای شمش (ریجه(میریخت.
کاراصلی او آن بود که شمش را بکوبد و به ورق تبدیل کند این کار چکش زدن یا چکش کاریبا کمک یک یا دو نفر چکش کار در دو مرحله کاملا متمایز انجام میشد. یعنی نخست فرا با چکش کف تخت میکوبیدند یا به اصطلاح خودشان وا میچیدند و بعد با چکش چهار سوآن را صاف میکردند در این هنگام ف دیگر چکش خور نبود و باید تاب دیده یا دستافشار میگردید. که این کار را با حرارت دادن مجدد ف انجام میدادند. این فرایندادامه مییافت تا اینکه اندازه صحیح و ضخامت مورد نیاز به دست میآمد. گدازنده مسهدفش این بود که تا آنجا که ممکن بود ف را مطابق شکلی که مورد احتیاج مسگر استتهیه کند.
کارگاههایکوچکتر کار مس گدازی را خود مسگر انجام میداد و ورقه ساخته شده یا شمشهای حاضر شدهمس را از کارگاههای گداز مس میخریدو یا مس قراضه را خودش آب میکرد و به شمش و سپسورق تبدیل مینمود. محصول عمده مسگری ظروفی با شکلها و اندازه های گوناگون است.ظروف کوچک را از یک تکه مس چکش کاری میکنند و اغلب تو گود هستند.
دراین مورد ابتدا مس را باز میکنند و پس از هر دور باز کردن یک تاب به آن میدهنداشیا بزرگتر را نیز به همین طریق از ورقه های گرد بدست می آورند. این کاری است که احتیاج به مهارت و استادی بسیار دارد. با آمدنکارخانه نورد مس و تهیه ورق مس ره بصورت صنعتی کارگاههای گداز مس از میان رفتند. امروزه مراحل تهیه ظروف مسی هم بطور عمده با کمک دستگاههایبرقی انجام میشود که این به علت افزایش تقاضای بازار و پایین آوردند قیمت تمام شدهمحصول است. هرچند هنوز هم ذوق هنری استاد کار سازنده در زیبایی و کمال ظروف ساختهشده نقش اصلی را دارد.
درباره این سایت